Powszechnie przyjętym językiem nauczania jest język holenderski. W prowincji Fryzja status języka urzędowego ma również język fryzyjski, a szkoły we Fryzji prowadzą lekcje zarówno w języku holenderskim, jak i fryzyjskim.
W Holandii nie organizuje się kształcenia dla grupy wiekowej do 4 lat (formalnie 5 lat), natomiast niemal wszystkie 4-latki (99,3%) uczęszczają do szkół podstawowych, choć kształcenie nie jest obowiązkowe do czasu osiągnięcia przez dzieci wieku 5 lat.
Każde dziecko obowiązkowo 12 lat uczęszcza do szkoły w pełnym wymiarze od pierwszego szkolnego dnia miesiąca następującego po jego piątych urodzinach. W każdym przypadku do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 16 lat. Następnie młodzież obowiązkowo uczęszcza do placówki prowadzącej kształcenie w ramach obowiązku nauki co najmniej dwa razy w tygodniu przez kolejny rok. Młodzi ludzie, którzy odbywają kształcenie praktyczne na podstawie odpowiedniej umowy w określonym sektorze zatrudnienia, uczęszczają na zajęcia raz w tygodniu w ramach urlopu szkoleniowego i pracują w pozostałe dni tygodnia.
Kształcenie obowiązkowe do wieku 16 lat jest bezpłatne, choć w szkołach średnich rodzice pokrywają koszty podręczników.
Szkoła podstawowa
Na zakończenie szkoły podstawowej uczeń otrzymuje świadectwo z informacjami o osiągnięciach w nauce i wskazówkami dotyczącymi wyboru szkoły średniej. W większości (90%) szkół końcowe osiągnięcia uczniów ocenia się za pomocą ogólnokrajowych sprawdzianów. Przepisy nie określają zasad promocji. Istnieje możliwość powtarzania klasy, ale szkoły starają się zapewnić ciągłość rozwoju ucznia.
Szkoła średnia
W ramach kształcenia obowiązkowego na poziomie średnim niektórzy uczniowie muszą powtarzać klasę.
Jedynie cykl nauki w VMBO jest całkowicie objęty obowiązkiem szkolnym. Egzamin na zakończenie VMBO składa się z dwóch części: egzaminu wewnętrznego, organizowanego przez szkołę, i egzaminu zewnętrznego, przeprowadzanego centralnie.
Szkoły średnie zawodowe (MBO)
Kształcenie prowadzone zgodnie ze strukturą państwowych kwalifikacji uzyskiwanych w ramach kształcenia zawodowego zostało podzielone na cztery poziomy. Uczniowie mogą kolejno zaliczać te poziomy, przy czym posiadanie świadectwa ukończenia jednego poziomu stanowi warunek przyjęcia na poziom wyższy.
Na każdym poziomie istnieją zasadniczo dwie ścieżki kształcenia:
- kształcenie zawodowe (BOL), w ramach którego kształcenie praktyczne stanowi od 20% do 60% programu;
- kształcenie przemienne lub kursy dla pracujących (BBL), w ramach których kształcenie praktyczne stanowi ponad 60% programu.
Programy nauczania objęte strukturą kwalifikacji są zróżnicowane zależnie od treści kształcenia.
Szkolnictwo średnie II stopnia i policealne
- Uczniowie kształcący się na pierwszym etapie HAVO i VWO mogą kontynuować naukę w tych szkołach na poziomie średnim II stopnia.
- Uczniowie VMBO, którzy ukończyli program teoretyczny, mogą przejść do IV klasy HAVO pod warunkiem, że ich przedmioty egzaminacyjne obejmowały matematykę i język francuski lub niemiecki (język angielski jest obowiązkowym przedmiotem w VMBO). W przypadku niektórych komponentów specjalistycznych obowiązują dodatkowe wymogi.
- Uczniowie ze świadectwami HAVO mogą zostać przyjęci do V klasy VWO.
- Szkoły średnie ogólnokształcące, klasy I-III (HAVO i VWO)
- Szkoły średnie zawodowe, klasa IV (MBO, VMBO)
Przez cały okres kształcenia w szkole podstawowej i średniej nauczyciele prowadzą ocenę ciągłą.
Egzaminy końcowe w średnich szkołach ogólnokształcących HAVO i VWO składają się z dwóch części: egzaminu centralnego przeprowadzanego w ostatniej klasie i egzaminu wewnętrznego (szkolnego). Z niektórych przedmiotów przeprowadza się wyłącznie egzamin szkolny.
W trakcie kształcenia w średniej szkole zawodowej MBO uczniowie otrzymują świadectwa za cząstkowe egzaminy, które zdali. Po zdaniu przez uczniów wszystkich sprawdzianów przewidzianych w danym cyklu i otrzymaniu odpowiednich świadectw, świadectwa cząstkowe zamienia się na dyplom.
Szkoły same decydują o tym, jak zorganizować i prowadzić kształcenie, aby uczniowie byli w stanie otrzymać dyplom.
Szkolnictwo wyższe
W Holandii istnieje binarny system szkolnictwa wyższego obejmujący:
- studia akademickie (wetenschappelijk onderwijs – WO) prowadzone przez uniwersytety i
- studia zawodowe (hoger beroepsonderwijs – HBO) prowadzone przez wyższe szkoły zawodowe (hogescholen).
Warunkiem przyjęcia na studia w wyższej szkole zawodowej jest posiadanie jednego z następujących świadectw:
- świadectwo ukończenia wyższego etapu kształcenia w średniej szkole ogólnokształcącej (HAVO) lub
- świadectwo ukończenia kształcenia na poziomie średniego szczebla kierowniczego lub poziomie specjalistycznym (MBO) lub
- świadectwo ukończenia kształcenia przygotowującego do podjęcia studiów wyższych (VWO).
Osoby w wieku powyżej 21 lat, które nie posiadają wymaganych kwalifikacji, mogą zostać przyjęte na studia po zdaniu specjalnego egzaminu wstępnego. Ten limit wieku może zostać zniesiony w przypadku studiów w dziedzinach sztuk pięknych i sztuk wykonawczych.
O przyjęcie na uniwersytet mogą ubiegać się osoby posiadające świadectwo ukończenia kształcenia przygotowującego do podjęcia studiów wyższych (VWO), kwalifikacje HBO lub świadectwo ukończenia kształcenia przygotowawczego w HBO. Osoby w wieku powyżej 21 lat, które nie posiadają wymaganych kwalifikacji, mogą zostać przyjęte na studia po zdaniu specjalnego egzaminu wstępnego.
Źródło: eurydice.org.pl
